Kada iz obližnjih kafana čujete stihove “Kokin brod, Kokin brod, ja sam mala oktopod.” Znajte da se nalazite u neposrednoj blizini Zlatarskog jezera. Ovo veštačko jezero, nastalo je u dolini reke Uvac, izgradnjom brane za potrebe hidroelektrane.

Ukoliko Vas put navede u netaknutu prirodu Homoljskih planina, gde huči zlatonosni Pek, gde je broj ogromnih napuštenih viletina od 600+ m2 veći od broja stanovnika i tamo gde kuće bukvalno više liče na zamkove iz Lego kocki nego na kuće.

Na samom ulasku u Đerdapsku klisuru, tamo gde je Dunav najširi, nedaleko od grada Golubac, smeštena je Golubačka tvrđava. Ova tvrđava danas izgleda kao scenografija za neku visokobudžetnu seriju ili film i predstavlja pravi magnet za domaće i inostrane turiste.

Često se kaže da je Prijepolje izraslo u krilu manastira Mileševe, zadužbine kralja Vladislava, sina kralja Stefana Prvovenčanog. Podignuta je u Raškom stilu tokom 1218. i 1219. godine, u pitomini doline oko 5 kilometra od ušća Mileševke u Lim.

Možda najvrednije kulturno nasleđe iz prošlosti, koje se nalazi u blizini Lebana, Sijarinske banje i Leskovca, su arheološki ostaci Caričinog grada, iz VI veka. Ovaj grad, poznat i pod imenom Justiniana Prima, predstavlja jedan od najvećih i najznačajnijih Romejskih gradova u unutrašnjosti Balkana.

Kula je bila visoka 3 metra i sadržala je 952 lobanje, koje su se nalazile na sve četiri strane tornja, u 14 redova. Pretpostavlja se da je na vrhu bila glava Stevana Sinđelića i ona danas stoji izložena na posebnom mestu.

U Srbiji postoji toliko vodopada, da mnogi čak nisu ni obeleženi na mapi. Za njih samo znaju lokalci, kao i po koji putnik namernik koji slučajno nabasa na njih. Takav slučaj je i sa Ćorovim vodopadom, koji se nalazi na pola puta između Medveđe i Tulara, a na samo 8,2 km od Sijarinske banje.

U blizini Tršića, a na 17 kilometara od Loznice se nalazi pravoslavni manastir Tronoša sa crkvom posvećenom Vavedenju Presvete Bogorodice. Manastir je poznat i po tome što se u njemu opismenjavao Vuk Stefanović Karadžić, tako da se u okviru manastirskog kompleksa nalazi i Muzej ranog Vukovog školovanja.

Tršić je rodno mesto Vuka Stefanovića Karadžića, čuvenog reformatora i tvorca modernog srpskog ćiriličnog pisma. Nalazi se na 9 km od Loznice. Danas se u selu nalazi etnografski park sa spomen-kućom Vuka Karadžiča i objekti narodne arhitekture kao i nekoliko etno restorana.

Banja Koviljača je jedna od najlepših i najstarijih banja u Srbiji. Nalazi se u Zapadnoj Srbiji, ušuškana između planine Gučevo i reke Drine. Deo je Podrinja u čijoj blizini su brdoviti Jadar, brežuljcima isprekidana Pocerina i planina Cer, te plodne mačvanske ravnice.

Planina Gučevo predstavlja još jedno bajkovito mesto u Srbiji, pogodno za begstvo od gradske vreve i udoban boravak u prelepom prirodnom ambijentu. Nalazi se iznad Loznice i Banje Koviljače, severno od Boranje, dinarske planine u Podrinju, zapadnom delu Srbije i u prostoru koji Drina u luku zatvara sa zapada i severozapada.

U severozapadnom delu vrhova Kosmaja, iznad strmo usečenog korita potoka Male Tresije, nalazi se manastir posvećen Saboru Svetih Arhangela, u narodu poznat pod imenom Tresije po potoku koji protiče pokraj njega. Kameni nadgrobnik iz trećeg veka i olovne cevi vodovoda dodatno svedoče o prisustvu starih Rimljana na ovim prostorima.

Ako ste ljubitelj filma “Maratonci trče počasni krug”, onda Vam je sigurno poznata čuvena scena u kojoj Bora Todorović, odnosno Đenka snima umetnički film na jezeru u kome se brčka Kristina koju tumači fenomenalna Seka Sablić. Većini je nepoznato da je ova kultna scena nastala upravo na jezeru Trešnja.

U Beogradu postoji nekoliko jezera za koje većina stanovnika glavnog grada nikada nije čula. Takav slučaj je i sa jezerom Pariguz u Resniku. Ovo je veštačko jezero koje je napravljeno radi zaštite naselja Resnik od poplava.

Pomalo tajanstvene, ali svakako jedinstvene lepote, ova planina smatra se jednom od najlepših i šumama najbogatijih planina u čitavoj Srbiji. Nalazi se na zapadu zemlje, na granici između Moravičke i Raške oblasti i u obliku latiničnog slova S se prostire dužinom od 32km.

Grad – tvrđava Maglič se nalazi 30 km jugozapadno od Kraljeva na vrhu teško pristupačnog brda. Ovo utvrđenje opasano debelim zidovima krasi i osam kula, a tu su i dve kapije. Poreklo grada nikada nije rasvetljeno, što ovo mesto, dostojno divljenja dodatno obavija zadonetnošću. Pretpostavlja se da je grad podignut oko 1240. godine nakon mongolske provale u ove krajeve.

Manastir Studenica nalazi se u srcu stare srpske zemlje Raške, i predstavlja jednu od najvećih svetinja kod Srba. Smešten je na 39 km južno od Kraljeva, a podigao ju je rodonačelnik loze Nemanjića, Stefan Nemanja.

Manastir Tumane nalazi se na 120 km od Beograda i na oko 9 km od Golupca, na levoj obali Tumanske reke. Osnovan je najverovatnije u drugoj polovini XIV veka, kao zadužbina kosovskog junaka Miloša Obilića, a manastirska crkva posvećena je sv. Arhangelu Gavrilu.

Manastir Sopoćani se nalazi na jedinstvenom mestu u prelepom prirodnom okruženju, na oko 15 km zapadno od Novog Pazara i nedaleko od izvora reke Raške. To je još jedan od bisera srpske srednjovekovne gradnje, i važi za jednu od najvećih svetinja u narodu. Naziv manastira vodi poreklo od staroslovenske reči ''sopot'' što znači izvor.

Stopića pećina je locirana između sela Rožanstva i Trnave, na severo-istočnim obroncima Zlatibora, i na oko 19 km od turističkog centra ove srpske planinske lepotice. Iznad pećine prolazi magistralni put Zlatibor-Sirogojno, a do same pećine postoji i uređena pešačka staza.

Manastir Nova Pavlica nalazi se u selu Pavlica, na zapadnim padinama Kopaonika, nedaleko od Stare Pavlice, u blizini Ibra, i na oko 2 km od srednjevekovnog grada Brvenika, odnosno njegovih ostataka.

Na oko 6 km severno od Raške, u selu Pavlica, na stenovitoj zaravni iznad reke Ibar i seoskog groblja, ponosno stoji mali, ali veoma lep i interesantan manastir Stara Pavlica, tačnije ono što je od njega ostalo. Ovaj manastir predstavlja jedan od najstarijih spomenika crkvene arhitekture u Srbiji.

Crkva Svetih Apostola Petra i Pavla ili u narodu poznatija kao Petrova crkva najstarija je sakralna građevina na Balkanu, ujedno i najstariji sačuvani spomenik srpskog sakralnog graditeljstva i jedino sa sigurnošću potvrđeno crkveno zdanje iz prednemanjićkog perioda.

Ne kraljevska, već carska! Specijalni rezervat prirode Carska bara nalazi se 17 kilometara južno od Zrenjanina i na oko 2 kilometara od magistralnog puta Zrenjanin – Beograd, na mestu gde je nekada davno moćni Begej plavio banatsku ravnicu.

Manastir Đurđevi stupovi se nalazi na jedinstenoj lokaciji, na vrhu kupastog šumovitog uzvišenja koje dominira panoramom Novog Pazara. Na 2 km zapadno od Petrove crkve, 1171. godine, veliki župan Stefana Nemanja, podigao je crkvu posvećenu Svetom Đorđu oko koje je potom nikao i manastir.

Na šumovitim padinama Golije, na uzvišenju koje meštani zovu Petrov Krš, smešten je jedan od bisera srpske srednjovekovne sakralne baštine – Manastir Gradac, zadužbina Jelene Anžujske, žene srpskog kralja Uroša I.

Kada krenete od Kraljeva ka Mataruškoj Banji, na šestom kilometru, u plodnoj ravnici sela Kruševica, ugledaćete Manastir Žiču, koji se ponosno uzdiže, prepoznatljiv po svojoj crvenoj boji. Ovo je jedna od najvećih svetinja srpskog naroda.

Jedan od simbola Beograda svakako je i planina Avala, koja ima svoju burnu istoriju kako zbog strateški važnog položaja koji zauzima, tako i zbog rudnog bogatstva koje su proslavile čitavo ovo područje.

Ako ste iz Beograda i okoline, ili Šumadije, onda Vam je planina Kosmaj verovatno poznata kao savršeno mesto za odlazak na dnevni izlet ili vikend turu. Ako ovu aktivnost do sada niste praktikovali, spremite se, i već sledeći vikend posetite ovu vazdušnu banju i jednu od najpitomijih planina u Srbiji.

Drina je najveća, a gotovo sigurno i najlepša pritoka reke Save. Ukupno je dugačka 346 km, a nastaje spajanjem Pive i Tare kod Šćepan polja u Crnoj Gori, dok se uliva u Savu, u blizini Sremske Rače.

Zlatonosni Pek! Ono najinteresantnije vezano za ovu reku svakako je u vezi sa hemijskim simboilom Au. Ali, pre nego što pređemo na priču o ljuspicama zlata koje ova reka zajedno sa peskom, muljem i šljunkom nosi sa sobom, prvo osnovni podaci o ovoj najvećoj reci jugoistočne Srbije.