Tršić - Rodno selo Vuka Stefanovića Karadžića
„Ја сам се у Србији родио и узрастао и зато ми се чини да на свијету нема љепше земље од Србије ни љепшега места од Тршића.“ – Вук Стефановић Караџић
Tršić je rodno mesto Vuka Stefanovića Karadžića, čuvenog reformatora i tvorca modernog srpskog ćiriličnog pisma. Nalazi se na 9 km od Loznice. Danas se u selu nalazi etnografski park sa spomen-kućom Vuka Karadžiča i objekti narodne arhitekture kao i nekoliko etno restorana.
Iako je Vukova kuća od turske vatre stradala ni manje ni više nego 10 puta, obnovljena 1933. godine i to po sećanju starih ljudi, na mestu gde je pronađeno zgarište ognjišta, i danas izgleda isto onako kao je izgledala dok je u njoj boravio Vuk Stefanović Karadžić.
Šta videti i obići u Tršiću i njegovoj okolini
- Vukovu kuću
- Veliki broj muzeja na otvorenom
- Etno selo Tršić
- Manastir Tronošu
- Dobropotočku crkvu
- Mačkov Kamen
- Planinu Gučevo
- Banju Koviljaču
- Loznicu
- Drinu
- Radaljsko jezero
- Soko grad
- Zvorničko jezero
Njegov dom i pomoćni objekti su u potpunosti rekonstruisane i sada čine svojevrsni etnografski muzej u okviru koga se posetiocima može približiti život u Srba u XVIII veku. Ovo mesto je naročito posećeno tokom septembra meseca kada se održava Vukov sabor.
Tršić je verovatno najpoznatije selo u Srbiji, i nije samo rodno mesto jedne od najznačajnijih ličnosti srpske istorije, već je i apsolutno najposećenije ruralno naselje u Srbiji. Ovo maleno selo jedan je od prvih, pravih srpskih “brendova” kada je reč o turizmu. Ovo je i jedan od najlepših prirodnih predela Srbije, a očuvanje ove zelene sredine umnogome ima veze baš sa Tršićem.
Istorija Tršića
Godine 1787. u ovom selu rodio se Vuk Stefanović Karadžić, veliki reformator srpskog jezika i jedan od prvih, pravih kulturnih diplomata svoga vremena. Biografija ovog samoukog učitelja jedna je od najimpresivnijih i najinteresantnijih u srpskoj istoriji, a njegov rad toliko značajan da nikakve promene koje su naredna dva veka donele, smene političkih sistema i kulturnih modela nisu poljuljale njegov autoritet.
Vuk Stefanović Karadžić postavio je okvire moderne Srbije kroz osnovni rad na institucijama kulture i obrazovanja, reformator jezika i pisma, prvi izdavač knjiga, sastavljač izuzetno vrednih zbirki narodnog stvaralaštva i prvog Srpskog Riječnika. Međutim, među svim tezama njegove radne biografije često se gubi čovek koji je sve to postigao, a pravi susret sa čovekom, a ne idejom koja stoji iza ovog velikog imena možete doživeti samo na jednom mestu – u Tršiću.
Vuk je svoje opismenjavanje započeo u manastiru Tronoša, koji je udaljen svega nekoliko kilometara od njegove kuće. Danas se u okviru manastirskog kompleksa Tronoša nalazi i Muzej ranog Vukovog školovanja.
Tršić - Vukova kuća
Predivan ambijent čuva Memorijalni muzej i rodnu kuću Vuka Stefanovića Karadžića koja je ujedno kulturna, etnološka i memorijalna postavka. Soba u kojoj se rodio, radio i živeo, u kojoj je stvarao i slušao tradicionalne guslare; vajat i kačara i koš za kukuruz, skromne dimenzije i bazična jednostavnost predmeta ovde podsetiće vas da materijalna bogatstva nisu osnova velikog duha, slobode, niti postignuća.
Maleni tronožac, krevet, otvoreno ognjište i sto, ikone i jedan jedini portret Vuka Stefanovića Karadžića danas deluju gotovo kao igračke za decu, te je skoro garantovano da ćete odavde otići pod neverovatnim utiskom. Ovaj portret jedini je predmet mlađi od vlasnika ove kuće, a naslikao ga je Pavel Đurković 1816. godine. Ovo etno selo prošireno je 1964. godine velikim amfiteatrom i pozornicom, kako bi se izašlo u susret potrebama Vukovog Sabora – godišnje manifestacije koja je tada postala i jedan od najvećih kulturnih događaja u Jugoslaviji (danas Srbiji).
Poslednja rekonstrukcija i obnova Tršića urađena je 1987. godine, povodom stogodišnjice rođenja velikog kulturnog poslenika i reformatora, kada je Tršić dobio svoje zvanje muzeja na otvorenom, i kada je prepoznat kao mesto od nacionalnog značaja.
Vukov sabor se održava svake godine u septembru
U Tršiću se svake godine održava Vukov sabor koji је nајstаriја i nајmаsоvniја kulturnа mаnifеstаciја u Srbiјi. Pоsvеćеn je nајznаčајniјеm rеfоrmаtоru srpskоg јеzikа i pismа – Vuku Stеfаnоviću Kаrаdžiću. Prvi Vukоv sаbоr оdržаn је 17.9.1933. gоdinе, nа dаn svеčаnоg оtvаrаnjа оbnоvlјеnе spоmеn-kućе, i оd tаdа оvа mаnifеstаciја nа nајbоlјi nаčin prоmоvišе i rаzviја srpsku trаdiciјu i kulturu. Vukov sabor se održava svake godine u septembru, a u maju se održava Đački Vukov sabor.
Tršić ima titulu muzeja na otvorenom
Do ovog sela danas vodi asfaltirani put, a čitav kraj zaštićen je zakonom kao mesto izuzetnog kulturnog, istorijskog i prirodnog značaja i ima titulu muzeja na otvorenom. Nekoliko razbacanih drvenih kućica koje su povezane malim stazama koje vrludaju pored bunara, taraba i otvorenih ognjišta, u autentičnom stanju u kom ih je sam Vuk Karadžić opisivao u svojim delima, čine ovo jedinstveno tipično dinarsko srpsko selo XIX veka, u kojem danas možete prošetati prošlošću.
Etno selo Tršić
Etno selo Tršić ima i visoku simboličku vrednost, jer je jedina ustanova koja je uspela da očuva, pored svog originalnog izgleda, i svoju originalnu namenu i vrednosti koje promoviše, pa je čitav ovaj kraj izuzetno voljen kod domaćih srpskih, ali i cenjen i interesantan za strane turiste. Tršić je i primer kako etno turizam može da izgleda u Srbiji.
Pod istim imenom, “Domaćini Tršića” ovde su okupljena gostoljubiva etno domaćinstva, kućice i brvnare koje vam mogu ponuditi fantastčnu priliku da uživate u prirodi i odmoru na jedan sasvim unikatan način, provedu vas kroz život i rad jedne od najvažnijih ličnosti srpske istorije, kao i da vas upoznaju sa tradicijama i kulturnom baštinom ovog kraja kroz folklor, narodne igre, muziku i, naravno tradicionalnu trpezu.
Sva domaćinstva nalaze se u zelenoj, pešačkoj zoni Tršića, kroz koji protiču dve reke čineći ovaj ambijent zaista bajkovitim. Odavde možete posetiti i druge znamenitosti kraja, od kojih Manastir Tronoša, Dobropotočka crkva, Antropološki muzej i Mačkov Kamen zavređuju pažnju svih posetilaca.
Opise i slike smeštaja u Tršiću možete pogledati OVDE.
Pristupačnost za decu: 100/100
Ocena: 92/100
Parking: Besplatno/Lako ga je pronaći